“Op zoek naar geluk”, zijn we dat niet allemaal in meer of mindere maten? Maar, hoe pak je dat aan? Gaan we het vinden met een zoektocht? En, wat is het überhaupt?
Als ik terug kijk naar mijn ervaringen, vele jaren geleden waarin alles voor de wind ging, als meer recentelijk tot op heden waarin depressie en negativiteit een grote rol speelden, zijn er een aantal zaken die mij op zijn gevallen met betrekking tot geluk.
Geluk plannen is een hopeloze zaak.
Ik ben er ondertussen van overtuigt dat het plannen van het ingrediënt geluk een hopeloze zaak is. De laatste anderhalf jaar heb ik me behoorlijk druk gemaakt over het vinden van een plan dat me direct in een “gelukkig leven” zou plaatsen. Het heeft me helemaal onderuit gehaald.
Vragen als: “Is dit dan het juiste plan?” en “Ga ik hier gelukkig van worden?” gaan op een gegeven moment ongetwijfeld rijzen en zullen daarmee elk plan naar de prullenbak verwijzen. Het probleem met deze vragen is namelijk dat ze een enorme lading en verwachting met zich mee brengen. Namelijk, de voorwaarde dat; “Als ik dit ga doen, als ik hier energie in steek, dan moet het ook (eindelijk) geluk opleveren“.
Omdat het op voorhand onmogelijk is daar zekerheid over te krijgen lijkt het vaak nutteloos iets te ondernemen. Vooral op het moment dat je in een negatieve periode verkeert kan dit behoorlijk verlammend werken. Je blijft maar malen en piekeren, naarstig op zoek naar dat “perfecte” plan. Dat plan dat niet bestaat. Want, wat je in negatieve perioden zult merken is dat je extra oog hebt voor alle haken en ogen, alle mogelijk negatieve bijeffecten.
Ik persoonlijk heb letterlijk een lijst met minstens 20 verschillende opties, plannen en strategieën om mijn levensomstandigheden te veranderen en ik heb er niet één van uitgeprobeerd. Waarom? Omdat ik mezelf heb blind gestaard op deze mogelijk negatieve bijeffecten. In mijn ogen was elk van deze mogelijke bijeffecten een vaststaand feit; “Dat gaat gebeuren!”.
Het is een vaag begrip.
Geluk is daarnaast ook een beetje een vaag begrip. Wat is geluk precies? We hebben het allemaal door de jaren heen wel eens ervaren. Maar het is zo vluchtig dat het onmogelijk als einddoel te stellen valt. Geluk is niet iets tastbaars. Je kunt niet naar de winkel gaan en een potje geluk kopen. Het is een gevoel dat ontstaat op het moment dat bepaalde elementen toevallig samenvallen. Elementen die voor jou als persoon betekenis hebben.
Geluk(zaligheid) staat gelijk aan een gevoel dat een combinatie vormt van onder andere vreugde, vrolijkheid, ontspannenheid, energie, positiviteit, warmte etc.. Het gevoel dat het goed zit, dat we alles aankunnen. Kortom, we zijn geheel tevreden met de huidige levensomstandigheden.
Als we terug denken aan gelukkige momenten zijn deze bijna altijd gekleurd. Ze gaan samen met zonnigheid of een warme gloed. Zelfs als we met ons verstand weten dat het een enorm regenachtige dag, week of maand was. Het tegengestelde gaat op voor ongelukkige momenten. Zelfs als de zon volop aanwezig was is de herinnering vaak duister en grauw.
Momenten van geluk zijn enorm uiteenlopend.
Als ik terugdenk aan mijn gelukkige momenten kan ik concluderen dat dit zeer uiteenlopende en grotendeels ongeplande momenten zijn geweest. Grootse gebeurtenissen maar ook kleine details. Perioden van verliefdheid waarbij alles wat je samen kunt ondernemen extra glans heeft. Het stralen van je zusje op haar trouwdag. Die hete kop thee in de ochtend op de camping na die ijskoude nacht. De euforie die je ervaart als je iets voor elkaar hebt gebokst waar je zo lang voor hebt gewerkt of waar je zo angstig voor bent geweest (die eerste solo backpacktrip waar je talloze slapeloze nachten van hebt gehad, diploma’s, rijbewijzen, stuk voor stuk overwinningen). Die waanzinnige windsurfsessie met prachtige windvlagen, een heerlijk zonnetje en waterspetters die verkoelend in je gezicht slaan.
Wat is het dan wel?
Momenten van geluk zijn enorm uiteenlopend en toch hebben ze een aantal overlappende eigenschappen:
- Tijdens momenten van geluk sla je bewust gade, “Je bent in het hier en nu”.
- Vaak doe je iets dat voor jou van belang is, het sluit aan bij je persoonlijke waarden.
- Geluk valt niet te plannen, het overvalt je gewoon.
- Geluk heeft niets te maken met verstandige keuzes en risicobeperking maar des te meer met ingaan op dat brandende verlangen om … te willen doen. Zonder reden, gewoon omdat je het wil.
- Hoe klein of kort het moment ook is. Ze voorziet in positiviteit en energie waar je in sommige gevallen nog heel lang uit kunt putten.
- Geluk is eindig. Het is tenslotte een emotie die komt en gaat zoals elke andere emotie.
Geluk is eindig, inderdaad. Precies dit maakt dat geluk nooit het einde van een “zoektocht” zal zijn maar een leidraad in het leven.
Hoe moet dat dan?
Hoewel velen beweren dat een zoektocht naar geluk gedoemd is te mislukken ben ik het daar maar gedeeltelijk mee eens. Ik heb zelf ervaren dat het volledig mis kan lopen als je geluk wil plannen. Als je verschrikkelijk graag “gewoon gelukkig” wil zijn. “Gewoon gelukkig zijn” bestaat namelijk niet. Zonder diepe dalen bestaan er geen hoge pieken. Het leven is gebaseerd op contrasten. Echter, dat wil niet zeggen dat op zoek gaan naar geluk iets belachelijks is. We kunnen er weldegelijk iets mee.
Kijkend naar de opsomming van de zaken die geluksmomenten met elkaar gemeen hebben is het mogelijk daar een aantal zaken uit te filteren die van belang zijn voor een gelukkig leven.
Ingaan op dromen en verlangens.
Ingaan op dromen en verlangens is één van die zaken. Hoe vaak hoor je het niet? “Volg je hart!” Maar, het is echt zo. We leven maar een beperkte tijd. Waarom zouden we die verdoen met veilige bezigheden? Wat is er mis met af en toe het onbekende tegemoet treden en iets nieuws leren en proberen? Wat is er mis met af en toe grandioos hard tegen de muur lopen? Het levert hoe dan ook mooie verhalen en bizarre avonturen op! En, als je hier echt je twijfels bij hebt, stel jezelf dan eens de volgende vraag: “Wat is het ergste dat er kan gebeuren?”.
Doe wat je belangrijk vindt.
Dat brengt me meteen op het volgende punt. Kijk eens kritisch naar wat je doet in het leven. Sluit dit aan bij wat je belangrijk vindt? Spendeer je tijd aan de zaken die voor jou van belang zijn of is dat zoals bij velen (ook bij mij) een ondergeschoven kindje? Het laatste punt op de “todo-list”? Maak er eens bewust wat tijd voor vrij!
Leef in het hier en nu.
Door schade en schande heb ik geleerd dat het leven van een gejaagd en gehaast leven je niets oplevert. Met een beetje pech beland je in een burn-out met eventuele bijkomende klachten en vraag je je af waarom je dat in godsnaam al die tijd zo hebt gedaan. Had ik werkelijk niet bereikt wat ik bereikt heb als ik me niet zo had opgejaagd? Heb ik überhaupt iets bereikt daarmee? Was ik wellicht veel verder gekomen als ik niet zo gejaagd was omdat ik dan ruimte had gehad om om me heen te kijken en andere opties te zien? Een ding weet ik in ieder geval zeker. Zonder rust en ontspanning (leven in het hier en nu) zie je een hoop zaken over het hoofd. Ook die kleine geluksmomenten door de dag heen. Die verse zonnestralen op je gezicht in de file onderweg naar het werk. De geur van de dennenbomen langs de weg.
Goede tools om op weg te gaan met ontspanning en leven in het hier en nu zijn mindfulness, meditatie en yoga. Al deze zaken zijn zelfs in een ontzettend druk leven in te passen.
Hoe beoordeel ik waar ik sta?
Het antwoord op de vraag “Ben ik tevreden met mijn leven als ik morgen per ongeluk niet meer wakker wordt?” weerspiegelt vaak het beste of we onderweg zijn naar geluk of niet. Stel jezelf die vraag zo nu en dan en indien nodig kijk of je een (kleine) koerswijziging door kan voeren.
Tot slot kan ik alleen maar hopen dat dit je inspireert het leven met 2 handen vast te grijpen. Het is uiteindelijk jouw leven! Je hoeft niet alles om te gooien. Begin gewoon met het zetten van kleine stapjes in de juiste richting. De richting die goed voelt.
Met een beetje geluk vindt het geluk jou! 😉